جواب شبهه غیر مقلدین مبنی براینکه: امام ابوحنیفہ رحمہ الله نه تنها مُحدث نبود ، بلکه از علم حدیث هم هیچ تجربہ ای حاصل نکرده بود !!!

جواب :

 این شبه ای باطل و ادعایی پوچ و بی اساس است که در فرقہ اهل حدیث ، جہلا ی آنان ، آن را ایجاد کرده و  نقل می کنند  ، و در تلاشند تا عوام را که به زندگی و علم امام ابوحنیفه رح علمی ندارند ، با چنین هزلیات و گفتار پوچی متاثر کنند ، نزد اہل علم این وسوسہ از تارعنکبوت هم سست تر است ، و انکار وجود افتاب تابان است در نصف روز ، حال آنکه با وجود روشنایی روز ، نمی توان انکار وجود خورشید را بخاطر وجود چند لکه ابر نمود ، و اگر انسان کور خورشید را نمی بیند ، این تقصیر خورشید تابان نیست ، در مورد امام ابوحنیفه رح نیز حقیقت واضح و آشکار است ، وقتی در محضر و حلقه درس امام اعظم رحمہ الله چندین نفر از محدثین جلیل القدر و عظیم المرتبه وائمہ بزرگ اسلام حاضر هستند ، دیگر مجالی برای ایجاد چنین شبهات بی اساسی باقی نمی ماند .

برای اطلاع بیشتر خوانندگان عزیز ، چند تن از ائمه ی حدیث و فقهای بزرگ را که خود دریایی از علم بودند و افتخار شاگردی و حضور در حلقه ی درس حضرت امام اعظم را داشته اند ،  ذکر و می کنم :

1 . امام یحی ابن سعید القطان رحمه الله . امام و بانی علم الجرح والتعدیل ، امام ذہبی در کتاب سير أعلام النبلاء))بطور مفصل فضائل ومناقب این بزرگوار رح را بیان می کند و اورا أميرُ المؤمنين في الحديث لقب می دهد ، و او را در مسائل فروعی ، حنفی مذهب می داند : (( وكان في الفروع على مذهب أبي حنيفة فيما بلغنا إذا لم يجد النص))یقینا این قول امام ذہبی رحمه الله برای آن دسته از فرقہ غیر مقلد که متنفر از حنفی بودنند بسیار سخت و ناگوار وباعث حیرت است .

2.  امام عبدالرزاق بن همام الصنعاني . کسی که کتاب مُصَنَّف )) او مشہورومعروف است  ، کسی که در کتاب الجامع الكبير ،  امام بخاری از او فیض بسیار برده است .

3.  امام یزید ابن هارون رحمہ الله .استاد  امام احمد بن حنبل است  ، امام ذہبی رحمہ الله در کتاب «سير أعلام النبلاء ایشان را الإمام القدوة و شيخ الإسلام لقب داده اند».

4.  امام وکیع ابن جَرَّاح رحمہ الله  . کسی که امام احمد رحمه الله در موردش می فرماید : در حفظ واسناد و روایت هیچ کس از ما از او ذره ای برتر و بالاتر نیست   و به پایش نمی رسد .ایشان استاد امام شافعي ، امام أحمد بن حنبل وغيره است .

5.  امام عبدالله بن مبارک رحمہ الله . کسی که بالاتفاق در علم حدیث ، امیرالمومنین است ، امام ذہبی در کتاب سير أعلام النبلاء)) مفصل به شرح زندگانی او می پردازد ، و می گوید که امام اعظم رحمہ الله از اولین شیوخ ایشان است : (( وأقدم شيخ لقيه هو الإمام أبو حنيفة .

6.  امام یحیی بن زكريا بن أبي زائده رحمہ الله . استاد امام بخاری ، علی بن المَدینی ، او را در عرصه علم ، عالمی بی حد و اندازه معرفی می داند .

7.  قاضی القضات امام ابویوسف رحمہ الله . کسی که امام احمد در موردش می گوید کہ :  من وقتی تحصیل در  علم حدیث را شروع کردم ، اولین مجلس و کلاسی را که شرکت کردم و در آن افتخار شاگردی و نشستن را داشتم  کلاس درس  قاضی امام ابویوسف بود  ، امام ذہبی در کتاب  سير أعلام النبلاء)) با بیان این الفاظ ، شروع به ذکر زندگی ایشان می کند : (( الإمام المجتهد العلامة المحدث قاضي القضاة أبو يوسف يعقوب بن إبراهيم … الخ .

8.  امام محمد بن حسن الشیبانی رحمہ الله . کسی که در موردش امام شافعی رحمہ الله می فرماید : بی نهایت علم از او حاصل کردم  . امام ذہبی رحمہ الله در کتاب سير أعلام النبلاء)) مناقب وفضائل بی شماری از ایشان ذکر می کنند ، و باز ، امام ذہبی رحمہ الله در  کتاب (( ميزان الاعتدال)) خویش می فرماید کہ امام محمد رحمہ الله در علم و فقہ دریای بود : (( و كان من بحور العلم والفقه .

9.  امام زُفَر بن الهُذيل رحمہ الله . امام ذہبی رحمہ در کتاب سير أعلام النبلاء)) شرح حال ایشان را با این الفاظ شروع می کند : (( الفقيه المجتهد الرباني العلامة أبو الهذيل بن الهذيل بن قيس بن سلم  ، و ایشان را دریای فقه و از ائمہ حدیث می داند .

10.  حافظ ابن حجر عسقلانی رحمہ الله نیز در کتاب  تهذيب التهذيب ج 1 ص 449 به ذکر نام شاگردان  امام اعظم رح می پردازد که در بین آنها مشاہیر ائمہ حدیث و فقهاء بزرگ وجود دارند :

وعنه ابنه حماد وإبراهيم بن طهمان وحمزة بن حبيب الزيات وزفر بن الهذيل وأبو يوسف القاضي وأبو يحيى الحماني وعيسى بن يونس ووكيع ويزيد بن زريع وأسد بن عمرو البجلي وحكام بن يعلى بن سلم الرازي وخارجة بن مصعب وعبد المجيد بن أبي رواد وعلي بن مسهر ومحمد بن بشر العبدي وعبد الرزاق ومحمد بن الحسن الشيباني ومصعب بن المقدام ويحيى بن يمان وأبو عصمة نوح بن أبي مريم وأبو عبد الرحمن المقري وأبو عاصم وآخرون .

حافظ ابن حجر عسقلانی رحمہ الله در آخر نام شاگردان امام اعظم رحمه الله ، لفظ وآخرون  را می آورد ، یعنی آنکه شاگردان امام اعظم رح فقط کبارائمہ نیستند بلکہ  علاوه بر آنها افراد سرشناس دیگری نیز وجود دارند  ، که اکثرآنها استاذ یا استاذ الاساتذه امام بخاری رحمه الله نیز هستند .

سبحان الله ! آیا شخصیتی که چنین شاگردانی تربیت کرده است ، بی علم بوده و از حدیث چیزی نمی دانسته است ؟! کسی که محدثانی و فقهایی این چنین تربیت کرده که تمام محدثین بعدی همچون امام بخاری و …از سرچشمه ی دروس فقهی و حدیثی آنها نوشیده اند ، می توانیم در موردش بگوییم که از حدیث چیزی نمی دانسته است ؟ ! قضاوت با شماست …

منبع مفتی عبدالصمد غیاثی- مدرس مدرسه دارالقرآن سراوان

امتیاز بدهید :